Ο ποιητής Νίκος Χαντζάρας (Ο Πειραιώτης)



Ο Νίκος Χαντζάρας γεννήθηκε στον Πειραιά το 1884. Εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο πειραϊκό περιοδικό του Γεράσιμου Βώκου. Με τον Βώκο εκτός της λογοτεχνίας είχαν και κοινή καταγωγή, καθώς η μητέρα του Χαντζάρα η Μπίλιω Γεωργίου Ξένου ήταν από την Ύδρα. 

Ο Νίκος Χατζάρας λόγω της καταγωγής της μητέρας του λοιπόν, έγινε ένας τυπικός Υδραίος του Πειραιά, ενώ αξιοσημείωτο είναι πως η καταγωγή του πατέρα του, που ήταν από τη Χειμάρρα, δεν τον επηρέασε. 

Το σπίτι του στον Πειραιά βρισκόταν εντός των Υδραϊκής συνοικίας στην περιοχή "Σταυρός" (όχι φυσικά στον Σταυρό της Πειραϊκής όπως σήμερα εννοούμε, αλλά πέριξ του Σηματογραφικού Σταθμού της σημερινής οδού Κρυστάλλη στην Πλατεία Σερφιώτου). 

Ο ίδιος τελείωσε το Υδραϊκό Δημοτικό Σχολείο (συμβολή των οδών Χατζηκυριακού και Σαχτούρη) στη Συνοικία του Βρυώνη. Την περίοδο εκείνη τον βρίσκουμε να βοηθά τον πατέρα του Ιωάννη, που ήταν αμαξηλάτης στον Πειραιά. Κατέβαζαν μαζί το άλογο στην Πειραϊκή για να το πλύνουν στη θάλασσα. Έτσι ο μικρός Νίκος μαζί με τον πατέρα του έκαναν συχνά την διαδρομή "Σταυρό" με τη σημερινή θέση "Καλαμπάκα" εκεί που σχηματίζεται μια μικρή παραλία, μετά την οποία ξεκινά σήμερα ο τοίχος της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων.  

Ακολούθως συνεχίζει κι αυτός στο Πρώτο Γυμνάσιο, που ήταν και το μοναδικό στον Πειραιά εκείνη την εποχή όπως έκαναν όλοι οι συνομήλικοί του. Δυστυχώς όμως δεν το τελειώνει καθώς ήταν λάτρης των βιβλίων και των βιβλιοθηκών. Η λατρεία του αυτή τον οδήγησε να γράψει σε μια έκθεση με ανάλογο θέμα, πως και το Πρώτο Γυμνάσιο Πειραιώς διέθετε βιβλιοθήκη, που βρισκόταν όμως στην τύχη των Καθηγητών! 

Στο σημείο αυτό να πούμε πως η βιβλιοθήκη του Πρώτου Γυμνασίου φιλοξενούσε πλήθος σπουδαίων βιβλίων που είχε δωρίσει ο Δημήτριος Μαυροκορδάτος, στον Δήμο Πειραιώς προκειμένου να συσταθεί Δημοτική Βιβλιοθήκη. Δυστυχώς ο Δήμος άργησε να αξιοποιήσει την δωρεά αυτή και είχε εναποθέσει τα βιβλία στο Πρώτο Γυμνάσιο, ενάντια στην θέληση του δωρητή. Η Δημοτική βιβλιοθήκη Πειραιώς έγινε το 1927, δηλαδή πολλά χρόνια μετά τη δωρεά. 

Αργότερα τον συναντούμε να γράφει στο περιοδικό "Νουμάς" και σε πλήθος άλλα λογοτεχνικά περιοδικά. Σε πολλά από αυτά παρουσίαζε τις ποιητικές δημιουργίες του με το ψευδώνυμο "Πειραιώτης"

Ο ποιητής με το ψευδώνυμο αυτό (Πειραιώτης) έγινε γνωστός, όταν ο Δημήτριος Ταγκόπουλος εκδότης του περιοδικού "Νουμάς", αποκάλυψε την πραγματική του ταυτότητα. Ήταν φίλος με όλους τους λογοτέχνες του Πειραιά, όπως με τον ποιητή της Φρεαττύδας Λάμπρο Πορφύρα, με τον Χρήστο Λεβάντα, με τον Δημοσθένη Βουτυρά και με τον Παύλο Νιρβάνα

Ωστόσο το 1931 το περιοδικό "Μουσικά χρονικά" εξέδωσε μια και μοναδική συλλογή, με τον τίτλο "Ειδύλλια" που δεν αντιπροσωπεύει όμως τον πραγματικό αριθμό των  ποιημάτων του. Για αυτή την συλλογή του απονέμεται το Αριστείο του Δήμου Πειραιώς

Το Νοέμβριο του 1940 υπογράφει κι αυτός τη διακήρυξη διαμαρτυρίας μαζί με άλλους Πειραιώτες λογοτέχνες για τον επιθετικό πόλεμο της Ιταλίας κατά της Ελλάδας. 

Το 1942 ο Δήμος Πειραιώς χορηγεί σε τρεις Πειραιώτες λογοτέχνες και συγκεκριμένα στους Νίκο Χατζάρα, Δημοσθένη Βουτυρά και  Γ. Αναγνωστόπουλο ένα χρηματικό επίδομα τιμής ένεκεν.  

Γράφει και δημοσιογραφικά άρθρα σε πολλές εφημερίδες της Αθήνας και του Πειραιά. Από το 1945 γράφει μεταξύ άλλων και στη "Φωνή του Πειραιώς" τα λεγόμενα "Πειραιώτικα", άρθρα δηλαδή που αναφέρονται αποκλειστικά σε αναμνήσεις του από τον παλιό Πειραιά.

Δυστυχώς από την εποχή της "Φωνής" και μετά άρχισε να εμφανίζει τα πρώτα σημάδια μιας ασθένειας μάλλον ψυχικής. Σταμάτησε να γράφει και άρχισε για το της ζωής του να διορθώνει διαρκώς ή να ξαναγράφει εκείνα τα 18 και μόνο ποιήματα που είχαν εκδοθεί στα "Ειδύλλια"!




Ήταν 2 Ιουνίου του 1949 όταν προσβεβλημένος από εγκεφαλική παράλυση είχε νοσηλευτεί αρχικά σε διάφορα θεραπευτήρια και ιδρύματα (αρχικά στον Λευκό Σταυρό και εν συνεχεία στο Τζάνειο Νοσοκομείο Πειραιώς) και στο τέλος μόνος, είχε καταφύγει στο Γηροκομείο Πειραιώς. Εκεί στην προσπάθειά του να ανάψει τσιγάρο προκάλεσε πυρκαγιά, από την οποία έπαθε εκτεταμένα εγκαύματα. Μεταφέρθηκε στο Τζάνειο Νοσοκομείο όπου ανακοινώθηκε και ο θάνατός του. Η κηδεία του έγινε στον Άγιο Κωνσταντίνο Πειραιώς. 

Όμορφος μάνα που ΄ναι ο κόσμος
απάρθενος και φωτεινός!
Κι΄ είναι βαθύς κι είναι μεγάλος
ψηλά ο γαλάζιος ουρανός

Ενταφιάζεται σε τάφο προσφορά του Δήμου Πειραιώς στο νεκροταφείο της Ανάστασης.

Το 1952 ο φίλος του Χρήστος Λεβάντας θα δημοσιεύσει βιβλίο με τίτλο "Δύο Μορφές: Δημοσθένης Βουτυράς - Νίκ. Ι. Χαντζάρας", μια μελέτη σε έκδοση των "Πειραϊκών Χρονικών".  

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

"Πειραϊκές ιστορίες του Μεσοπολέμου"