Το Ποριώτικο νερό του Πειραιά

Κοινοπραξία Υδροδοτών Λιμένος Πειραιώς - Σκουζέ 12 - Λιμήν Αλών

του Στέφανου Μίλεση

Ο Πειραιάς από τη σύστασή του ως Δήμος το 1835 αντιμετώπιζε πρόβλημα ύδρευσης. Με δημόσιες βρύσες, πηγάδια και υδροδιανομείς αντιμετωπιζόταν το πρόβλημα μερικώς αλλά και πάλι το νερό ήταν λιγοστό.

Μια λύση για το πόσιμο τουλάχιστον νερό δόθηκε με τη μεταφορά από την πηγή της Ψίφτης που βρισκόταν ακριβώς έναντι του Πόρου στο Φανάρι. Το νερό προερχόταν από μια πηγή που ανήκε στον Α. Ανδρεάδη ο οποίος με την σειρά του την είχε νοικιάσει σε έναν επιχειρηματία τον Ιωάννη Παππά ο οποίος φρόντιζε με δικά του υδροφόρα ατμόπλοια να το μεταφέρει στον Πειραιά. Γιαυτό ακριβώς τον λόγο και το νερό του Πόρου που έπιναν για χρόνια οι Πειραιώτες ήταν γνωστό και ως νερό του Παππά

Τα πλοία του Παππά ξεφόρτωναν στην συνέχεια το νερό σε μεγάλες αποθήκες στην Ακτή Ξαβερίου, από τις οποίες προμηθεύονταν με την σειρά τους οι υδροδιανομείς με τα κάρα τους. 


Ακτή Ξαβερίου. Μπροστά στις δεξαμενές νερού ξεπροβάλλουν βρύσες υπερυψωμένες με τις οποίες οι υδροδιανομείς προμήθευαν τα κάρα τους με το περίφημο νερό Πόρου ή νερό του Παππά. Στην συνέχεια ακολουθούσε ο καθένας το δικό του δρομολόγιο 

Αυτό βέβαια σταμάτησε όταν η ύδρευση του Πειραιά, ανατέθηκε στην ΟΥΛΕΝ η οποία λέγεται πως φρόντισε να αποζημιώσει ακόμα και εκείνους που είχαν υδροφόρα κάρα και διένειμαν το Ποριώτικο νερό σε όλες τις γειτονιές του Πειραιά. Επιβλήθηκε μάλιστα και κάποιο Δημοτικό τέλος στους Πειραιώτες με σκοπό την αποζημίωση των πτωχών υδροπωλητών.






Οι τρόποι να προμηθευτεί κάποιος νερό στον Πειραιά με στέρνες και πηγάδια ήταν περιορισμένοι. Γιαυτό και η τροφοδοσία με το νερό του Πόρου έγινε ανάρπαστη

Υδροδιανομέας με ιπποκίνητο κάρο. Οι υδροδιανομείς στέκονταν κάτω από μεγάλες δεξαμενές στην Ακτή Ξαβερίου όπου προηγούμενα τα πλοία υδροδοσίας τις είχαν γεμίσει με ποριώτικο νερό. 

Και από την άλλη το νερό της πηγής του Ανδρεάδη με την σειρά του δεν πήγαινε χαμένο καθώς δημιουργήθηκε ένα τεράστιο λεμονοπερίβολο που ποτιζόταν με αυτό το περίφημο νερό. Για εκείνη την έκταση μάλιστα κάποτε έλεγαν πως ήταν την δεκαετία του '30 το μεγαλύτερο λεμονοπερίβολο που υπήρχε. 




Διανομή νερού στη γειτονία από δημόσια βρύση από την Ελληνική Εταιρεία Υδάτων.
Ακόμα και τα Ψυγεία Πειραιώς στον Άγιο Διονύσιο που διένειμαν πάγο στα σπίτια διαφήμιζαν ότι τον παρήγαγαν με τη χρήση νερού Πόρου!


Και ο Ναύσταθμος με το νερό του Πόρου:

Και ο ναύσταθμος στην θέση Αράπη στην Σαλαμίνα προμηθευόταν επίσης με το περίφημο νερό του Πόρου, αν και αυτό ήταν από διαφορετική πηγή από εκείνη του Πειραιά. Συγκεκριμένα προερχόταν από μια πηγή που ήταν γνωστή ως "Πηγή του Τομπάζη" που βρισκόταν στον Γαλατά. Μέχρι που και ο ναύσταθμος με την σειρά του απέκτησε δική του ύδρευση μέσω Σκαραμαγκά και έτσι έπαψε κι αυτός να προμηθεύεται με το νερό του Πόρου. 

Ουρά για υδροληψία το 1933


Η ευεργεσία του Σ. Καραμάνου:

Όμως ούτε ο Πειραιάς, ούτε ο ναύσταθμος ούτε ακόμα και ο ίδιος ο Πόρος θα απολάμβαναν από αυτό το νερό καθώς αγνοούσαν την ύπαρξή του, αν δεν μεσολαβούσε ένας παλιός Δήμαρχος του Πόρου ο Σπυρίδωνας Καραμάνος που αποφάσισε για την μεταφορά του. Μέχρι τότε οι Ποριώτες ήταν υποχρεωμένοι να έχουν στέρνες ή να φέρνουν νερό από αλλού.

Συγκεκριμένα ακριβώς απέναντι από το νησί, στα υψώματα που λέγονται Μπέλεσι υπήρχε άφθονο νερό που έτρεχε μέχρι και τον Γαλατά. Ο Καραμάνος πρότεινε να το περάσει μέσα από την θάλασσα με μολυβένιους σωλήνες. Και το έργο πραγματοποιήθηκε με τα μέσα που υπήρχαν τότε πολύ πετυχημένα. Οι σωλήνες φορτώνονταν σε μια σχεδία κατά τεμάχια, δένονταν με σχοινιά και αφού τις συγκολλούσαν μεταξύ τους μέχρι κάποιο μήκος, τις κατέβαζαν με τα σχοινιά να βυθιστούν στην θάλασσα μέχρι να πιάσουν τέρμα. Έτσι το 1881 πέρασε το νερό με αυτό το υποθαλάσσιο δίκτυο μεταφοράς από την πλευρά της Πελοποννήσου στον Πόρο. Μάλιστα οι Ποριώτες τότε για να τιμήσουν τον Δήμαρχό τους έδωσαν σε έναν από τους κεντρικούς δρόμους το όνομά του. 


Ακόμα όμως κι όταν τα έργα για την ύδρευση της πόλης ολοκληρώθηκαν οι Πειραιώτες συνέχιζαν για πόσιμο νερό να προμηθεύονται από το περίφημο "νερό του Παππά" το οποίο θεωρούσαν ιδιαιτέρως ευεργετικό. 

Καθώς ο πληθυσμός του Πειραιά αυξανόταν όμοια συνέβαινε και με τις ανάγκες υδροδοτήσεως. Εμφανίστηκαν και άλλοι υδροδότες οι οποίοι μετέφεραν νερό στον Πειραιά με καράβια. Όλοι αυτοί δημιούργησαν μια κοινοπραξία με την επωνυμία "Κοινοπραξία Υδροδοτών Λιμένος Πειραιώς" με έδρα στην οδό Σκουζέ 12, ενώ η βάση των υδροφόρων σκαφών βρισκόταν στο λιμάνι Αλών. Η κοινοπραξία αυτή αποτελούταν από τους επιχειρηματίες - υδροδότες:

Βαϊάνη και Καϊρακτίδη Α.Ε.
Επιχείρησις Υδάτων Καμπάνη
Ι. Παππά και Σία (το νερό του Παππά)
Νικόλαος Γ. Καστρίσος. 


Διαβάστε σχετικά:


Την εποχή που οι Πειραιώτες έλεγαν το νερό… νεράκι!

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

"Πειραϊκές ιστορίες του Μεσοπολέμου"