Στου Παρλαμά (Ο Πειραιώτης σαμποτέρ που έγινε τοπωνύμιο)

Ο Λεβέντης Μανώλης Παρλαμάς, Κρητικής καταγωγής που ζούσε στον Πειραιά.
Στην φωτογραφία λίγο πριν την σύλληψή του με τα δύο του παιδιά εκεί που διατηρούσε
την ταβέρνα του. Στου "Παρλαμά" έγινε τοπωνύμιο ιδιαίτερα γνωστό προπολεμικά


Του Στέφανου Μίλεση

Η περίπτωση του Μανώλη Παρλαμά είναι μοναδική ίσως στον Πειραιά. Ο Παρλαμάς έγινε γνωστός στην πόλη προπολεμικά, από την γνωστή ταβέρνα που είχε προς τα βράχια της παραλίας κοντά στο Βασιλικό περίπτερο και που αποτέλεσε τοπωνύμιο για όλη την περιοχή. 

Ο Παύλος Τσαρόπουλος στις "Πειραϊκές εικόνες" του αναφέρει πως "πιο πέρα και δεξιά από την "Παναγίτσα" (Το Ρόδον το Αμάραντο) όπως ήξεραν όλοι την μικρή αρχικά εκκλησούλα και με κατεύθυνση προς την παραλία συναντούσες κάποτε την περιοχή του "Παρλαμά". Το προπολεμικό αυτό κέντρο, στην είσοδο του λιμανιού, συγκέντρωνε τον εκλεκτότερο κόσμο της Αθήνας και ήταν φημισμένο για την κουζίνα και τα φρέσκα ψάρια του. 

Η επόμενη περιοχή που συναντούσε κάποιος κέντρο ανάλογο του "Παρλαμά" που αποτελούσε τοπωνύμιο ήταν του "Καλαμπάκα" φημισμένο κι αυτό στον Πειραιά γιατί εκεί ψάρευαν με τράτες την μαρίδα και τροφοδοτούσαν την αγορά και τους συνοικισμούς. Η φήμη της μαρίδας ήταν τόσο μεγάλη που ακόμη και στην Αίγινα όταν πωλούσαν μαρίδα την διαφήμιζαν ως την "Μαρίδα του Καλαμπάκα". Σήμερα το τοπωνύμιο Καλαμπάκα έχει διασωθεί από την στάση του λεωφορείου που βρίσκεται μπροστά στην μικρή παραλία έξω ακριβώς από τον βραχίονα της Σχολής των Ναυτικών Δοκίμων.

Προσθήκη λεζάντας


Ο Μανώλης Παρλαμάς όμως εκτός από γνωστός ταβερνάρης στην εποχή του ήταν και μέγας αντιστασιακός, σαμποτέρ και καταστροφέας των γερμανικών πλοίων. Ανήκε σε μια απο τις πολλές αντιστασιακές ομάδες του Πειραιά, με αποστολή να βυθίζει με σαμποτάζ τα πλοία που ανήκαν στον Άξονα. Και το καθήκον αυτό το είχε αναλάβει κυρίως ο Μανώλης Παρλαμάς.


 Ήταν το "μάτι" της ομάδας στο λιμάνι. Τύπος λεβέντη Κρητικού που έζησε την ζωή του στον Πειραιά, ο Μανώλης Παρλαμάς με τα χρόνια μέσα από την παραλιακή ταβέρνα του είχε αποκτήσει πλήθος γνωριμιών με ναυτικούς όλων των εθνοτήτων, με πλοηγούς που συνέχιζαν να κουμαντάρουν την είσοδο και έξοδο των γερμανικών και ιταλικών πλοίων στο λιμάνι του Πειραιά, αλλά και με καϊκτζήδες. Με τους τελευταίους στα χρόνια της κατοχής συνήθιζε να συνεργάζεται και για εμπόριο κρασιού καθώς αγωνίζονταν μεταξύ άλλων να ζήσει τη γυναίκα του με τα δύο του παιδιά.

Μιλούσε λοιπόν μαζί τους για εμπόριο, συγκέντρωνε πληροφορίες πολύτιμες για τις κινήσεις των εχθρικών πλοίων, τις οποίες στην συνέχεια μέσω πομπών που διατηρούσε σε διαφορετικά σημεία, ανέφερε στη Μέση Ανατολή στην Βρετανική Ομάδα "Αντβανς Φορς 133"

Με βάση τις πληροφορίες του Παρλαμά, οι σύμμαχοι με αεροπλάνα ή με υποβρύχια πετύχαιναν να βυθίζουν τα πλοία εκείνα που κουβαλούσαν εφόδια κυρίως για τα Άφρικα Κορπς στην Βόρεια Αφρική και στον Ρόμμελ. 

Ο Παρλαμάς από μόνος του είχε αποσπάσει τόσο σημαντικές πληροφορίες ώστε κάποια στιγμή κατάφερε να διακόψει ακόμη και τις εφοδιοπομπές Πειραιώς Κρήτης και Αφρικής, καθώς οι Γερμανοί είχαν καταλάβει την ύπαρξη ενός πληροφοριοδότη και τον είχαν επικυρήξει!

Ο Παρλαμάς συνεργαζόταν και με κάποιον Τσιώκο που ανήκε στην αντιστασιακή ομάδα του Ιωαννίδη. Εκείνος ο Τσιώκος υπηρετούσε στο πιο επικίνδυνο πόστο του λιμανιού, καθώς ήταν διοικητικός υπάλληλος στο γερμανικό Λιμεναρχείο και ήταν σε θέση να μαθαίνει όλες τις κινήσεις των καραβιών. Κάποια στιγμή αυτός το Τσίωκος τον ειδοποιεί πως μια νηοπομπή αποτελούμενη από 5 πλοία με στρατό και πυρομαχικά κατευθύνεται προς τα Δωδεκάνησα. 



Ο Παρλαμάς τότε ειδοποιεί από πομπό που διατηρούσε εντός του δικηγορικού γραφείου του Μενέλαου Κωνσταντινίδη στην οδό Ιπποκράτους 9 στην Αθήνα. Τα εχθρικά πλοία μόλις αναχωρούν από το λιμάνι του Πειραιά δέχονται άμεσα την επίθεση αγγλικών βομβαρδιστικών και παθαίνουν τεράστιες ζημιές, με αποτέλεσμα να επιστρέψει η νηοπομπή στον Πειραιά, κατά δύο πλοία λιγότερα με νεκρούς και τραυματίες πολλούς Γερμανούς στρατιώτες.

Φυσικά η συνέχεια είναι γνωστή. Όλη η ομάδα του Παρλαμά όπως κι ο ίδιος συλλαμβάνονται και εκτελούνται. Μετά τον πόλεμο μόνο οι παλιοί που γνώριζαν την ιστορία τόσο του ίδιου όσο και της ταβέρνας του συνέχιζαν να προσδιορίζουν συγκεκριμένη περιοχή της παραλίας με το όνομά του: 
Στου Παρλαμά!  

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

"Πειραϊκές ιστορίες του Μεσοπολέμου"