Ιστορία Δημοτικού Κινηματογράφου Σινεάκ στον Πειραιά. Τα απίστευτα εγκαίνια, μιας παγκόσμιας πρεμιέρας!

Δημοτικό Σινεάκ
 (Φωτογραφία από αρχείο Τάκη Ζηλάκου)



Του Στέφανου Μίλεση

Το 1969 τέθηκαν τα θεμέλια για το κτήριο που στεγάζεται σήμερα το Δημαρχείο Πειραιά. Τότε οι περισσότεροι το αποκαλούσαν "προσωρινό Δημαρχείο" καθώς για μόνιμο πίστευαν πως θα υπάρξει, εκείνο που θα ανεγειρόταν στην θέση της κατεδαφισμένης Ραλλείου και που σήμερα είναι γνωστό ως το "Γιαπί της Ραλλείου".

Στα σχέδια του κτηρίου προβλεπόταν αρχικά, από την οδό Καραΐσκου (που τότε δεν ήταν πεζόδρομος) να υπάρχει είσοδος στο υπόγειο χώρο στάθμευσης (Parking) του Δημαρχείου. Αυτός ο χώρος του υπόγειου (Parking) τελικώς εξελίχθηκε σε χώρο προς δημοτική εκμετάλλευση. 


Το Δημαρχείο στο υπόγειο του οποίου λειτουργεί
ο κινηματογράφος ΣΙΝΕΚ στον Πειραιά

Αρχικά η σκέψη που επικράτησε ήταν να ενοικιασθεί αντί 500.000 δραχμών μηνιαίως. Κρίθηκε όμως πως η χρησιμότητα για τον Πειραιά θα ήταν πολλαπλάσια εάν αντί ενοικίου ο χώρος χρησιμοποιείτο ως χώρος Εκθέσεων.


Στις 16 Νοεμβρίου 1971 ο Σκυλίτσης σε συνέντευξη τύπου που έδινε με θέμα την κατεδάφιση της έπαυλης Ζαχαρία στην Καστέλλα, ανακοίνωσε για πρώτη φορά την μετατροπή του χώρου σε Δημοτική Κινηματογραφική αίθουσα! Ως χρόνος έναρξης λειτουργίας της, ορίσθηκε ο Ιανουάριος του 1972.


Αρχικώς η πρώτη έκθεση ήταν Ταπήτων της Βασιλικής Πρόνοιας. Στην συνέχεια στις 2 και 3 Ιανουαρίου 1970 ήταν προγραμματισμένη η Έκθεση Παιδικού Βιβλίου. Αφού έλαβαν χώρα πλήθος άλλων εκθέσεων, εν συνεχεία τέθηκε η ιδέα για μετατροπή του σε κινηματογράφο. 
  
Κλήθηκε μάλιστα και ο ζωγράφος - σκηνογράφος Άγγελος Αντωνόπουλος ο οποίος και άρχισε να φιλοτεχνεί τις τοιχογραφίες που θα διακοσμούσαν τον κινηματογράφο.


Οι διακοσμήσεις του κινηματογράφου είναι φιλοτεχνημένες
από τον Άγγελο Αντωνόπουλο 

Στις 18 Δεκεμβρίου 1971 έγιναν τα εγκαίνια First National City Bank που στεγάσθηκε στον ισόγειο χώρο του Δημαρχείου, δίπλα ακριβώς από τον υπόγειο χώρο του ΣΙΝΕΑΚ



Στις 18 Δεκεμβρίου 1971 έγιναν τα εγκαίνια First National City Bank

Όμως έχει ήδη φτάσει Μάιος του 1972 και ενώ η κινηματογραφική αίθουσα ήταν ήδη έτοιμη δεν είχε αρχίσει ακόμη την λειτουργία της! Τότε σε νέα συνέντευξη τύπου για θέματα που αφορούσαν την αντικατάσταση των παλαιών ξύλινων περιπτέρων με νέων από αλουμίνιο, ο Σκυλίτσης ανέφερε πως ετοίμασε ένα "δώρο" για τη νεότητα της πόλης του Πειραιά. Θα λειτουργούσε από τη νέα σαιζόν, παιδικός κινηματογράφος, που θα έφερε τον τίτλο "ΣΙΝΕΑΚ" με ελεύθερη είσοδο για όλα τα παιδιά. Μάλιστα το σύνθημα ήταν:
 "Δωρεάν ψυχαγωγία για τα Πειραιωτόπουλα!" 


Παρόλα αυτά το ΣΙΝΕΑΚ στον Πειραιά, ξεκίνησε λοιπόν την λειτουργία του τον Φεβρουάριο του 1974!


Εγκαίνια με μια Παγκόσμια Πρεμιέρα:




Ο κινηματογράφος Σινεάκ εγκαινιάσθηκε ημέρα Δευτέρα 4 Φεβρουαρίου 1974, με μια προβολή ταινίας που θα άρχιζε στις 8.30 το βράδυ, που είχε τίτλο:


 "Κάποτε ήταν ένας παλιάνθρωπος". 

Επρόκειτο για μια ταινία του Ελληνοαμερικανού Τζαίημς Έλλιοτ. Για την ταινία αυτή δόθηκε η πληροφορία ότι είχε συμμετάσχει στο φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης, ένα έτος πριν, δηλαδή το 1973, ουδέποτε όμως είχε παιχθεί στους κινηματογράφους κι έτσι χαρακτηρίστηκε ως "Παγκόσμια Πρεμιέρα". 

Στην ουσία επρόκειτο για μια ταινία που δεν είναι καν καταγεγραμμένη, ούτε στις βιογραφίες των ηθοποιών που έπαιξαν! Μάλιστα με τον ίδιο τίτλο (στα αγγλικά The was a Crooked Man) το 1970 είχε κυκλοφορήσει ταινία με πρωταγωνιστές τους Κέρκ Ντάγκλας και Χένρι Φόντα!


Στο μέσο ο Ελληνοαμερικανός Τζέημς Έλλιοτ,
ανάμεσα στον εφοπλιστή Ανδρέα Ποταμιάνο (αριστερά)
και στον αναπληρωτή Νομάρχη Πειραιώς Βοΐλα.


Η ταινία αυτή επρόκειτο αρχικά να παιχθεί για πρώτη φορά στο Κρουαζιερόπλοιο "ΑΤΛΑΣ" της Ηπειρωτικής ατμοπλοΐας, ενώ στη συνέχεια είχε προγραμματισθεί κρουαζιέρα για τους παράγοντες της ταινίας. 

Η παρουσίαση αυτή όμως αναβλήθηκε καθώς με τη μεσολάβηση του Σκυλίτση και τη σύμφωνη γνώμη του επιχειρηματία Β. Λαμπίρη, που είχε αναλάβει την εκμετάλλευση της ταινίας, η ταινία ανέβηκε στα εγκαίνια του κινηματογράφου Σινεάκ στον Πειραιά.



Αναγγελία έναρξης λειτουργίας του ΣΙΝΕΑΚ, για τις 4 Φεβρουαρίου 1974. Υπέρτιτλος: Παγκόσμιος Πρεμιέρα στον Πειραιά.

Ο Σκυλίτσης εξέρχεται του Σινεάκ ύστερα από τα εγκαίνια λειτουργίας του.


Η "παγκόσμια πρεμιέρα" λοιπόν, σχεδόν οργανώθηκε από την εφοπλιστική επιχείρηση "Ηπειρωτική" του Ανδρέα Ποταμιάνου, ήταν η πρώτη προβολή της αίθουσας Σινεάκ στον Πειραιά. Αμέσως μετά όμως η "Ηπειρωτική" δεν έχασε την ευκαιρία, να προβάλλει μικρό ντοκυμανταίρ με τα ταξίδια του "ΑΤΛΑΣ" στα παράλια της Τουρκίας και στα νησιά του Αιγαίου. 

Στην αίθουσα του Σινεάκ κυρίαρχη θέση είχε η Κάτι Χιουράντο, πρωταγωνίστρια της ταινίας. Ωστόσο εντύπωση προκάλεσαν δύο στοιχεία. Το πρώτο ήταν πως αν και στην ταινία κυρίαρχο ρόλο είχε ο Τίτος Βανδής, δεν παρευρέθηκε αλλά ούτε κι αναφέρθηκε από κανέναν η παρουσία του στην αίθουσα, καθώς ήταν γνωστός για τις αριστερές πεποιθήσεις του. Το δεύτερο ήταν, η σχεδόν άδεια αίθουσα, καθώς η είσοδος επιτρεπόταν μόνο κατόπιν πρόσκλησης.


Η πρωταγωνίστρια Κάτι Χιουράντο είναι η πρώτη από αριστερά,
σε μια αίθουσα που ήταν σχετικώς άδεια από θεατές.


Η Μεξικάνα πρωταγωνίστρια Κάτι Χουράντο

Η Κάτι Χουράντο (Katy Jurado) διάσημη ηθοποιός του Μεξικού είχε πετύχει την αναγνώρισή της στις Η.Π.Α. τις δεκαετίες του '50 και του ΄60, παίζοντας σχεδόν με όλα τα μεγάλα ονόματα του Χόλιγουντ.

Μετά το τέλος της ταινίας ακολούθησε δεξίωση στο Δημαρχείο Πειραιά.


Από την δεξίωση στο Δημαρχείο, αμέσως μετά το τέλος της παράστασης


Η πορεία του Σινεάκ:

Για εννέα χρόνια, μέχρι το 1983 λειτούργησε αποκλειστικά ως παιδικός Δημοτικός κινηματογράφος. Κατά μια έννοια δηλαδή ουδέποτε υπήρξε πραγματικό "ΣΙΝΕΑΚ" σύμφωνα με την έννοια του όρου, αλλά περισσότερο ως "Κινηματογράφος του Ντίσνεϋ"!

Κατεβαίνοντας μάλιστα την κεντρική σκάλα εισόδου, κυριαρχούσε μια τεράστια φιγούρα με το κεφάλι του Μίκι Μάους, που εντυπωσίαζε όλους του μικρούς! Έτσι άπαντες ανήλικοι και ενήλικοι βρέθηκαν να έχουν ταυτίσει τον όρο ΣΙΝΕΑΚ με τον παιδικό κινηματογράφο, ταύτιση που φυσικά δεν ήταν ορθή.


Από το 1983 και μετά, ανέβαζε έργα όλων των ειδών, ενώ σήμερα είναι ο μόνος Δημοτικός Χειμερινός Κινηματογράφος που απέμεινε στον Πειραιά, αφού ο άλλος επίσης Δημοτικός από το 1992, ήταν ο κινηματογράφος  ΑΤΤΙΚΟΝ (με έναρξη λειτουργίας από το 1962). 


Περί της ονομασίας ΣΙΝΕΑΚ:    


Η ονομασία αποτελεί συντομογραφία της Cine Actualite (κοινώς το κινηματογραφικά επίκαιρα) που επικράτησε ως CINEAC στο εξωτερικό και ΣΙΝΕΑΚ στην Ελλάδα. Αν και ο όρος ταυτίστηκε στην χώρα μας με τον παιδικό κινηματογράφο, έκπληξη αποτελεί το γεγονός πως ουδεμία σχέση μ΄ αυτόν είχε αρχικά!

Με την ανακάλυψη του κινηματογράφου οι ειδήσεις καλύπτονταν με τα γνωστά σε όλους μας επίκαιρα. Ο κόσμος δεν αρκούνταν πλέον στην ανάγνωση ειδήσεων στις εφημερίδες αλλά ήθελε και να τις βλέπει και τις ακούει. Έτσι δημιουργήθηκαν τα κινηματογραφικά επίκαιρα, που γρήγορα έγιναν ανάρπαστα, καθώς επέτρεπαν στον θεατή να κάνει τον γύρο του κόσμου από την αναπαυτική πολυθρόνα του κινηματογράφου. Τα πρώτα CINAC δημιουργήθηκαν από εφημερίδες! Πρωτοπόρος στον τομέα υπήρξε η εφημερίδα του Άμστερνταμ "Χάντελσμλαντ" που δημιουργός του CINEAC Άμστερνταμ. 

Πάνω: Το CINEAC του Άμστερνταμ της εφημερίδας Χάντελσμλαντ το 1930
Κάτω: Το ίδιο όπως είναι σήμερα!



Στην Ελλάδα τα παγκόσμια επίκαιρα επικράτησαν να είναι ολιγόλεπτα λίγο πριν την έναρξη της ταινίας και με σκοπό κυρίως να μην χάνουν οι καθυστερημένοι την αρχή του έργου!

Έτσι λοιπόν δημιουργήθηκαν ειδικές αίθουσες προβολής ειδήσεων και επικαίρων που καθιερώθηκαν ως CINEAC (ΣΙΝΕΑΚ) και ήταν διάσημες σε όλη την Ευρώπη.

Σταδιακά όλοι ιθύνοντες των ΣΙΝΕΑΚ κατανόησαν ότι τα επίκαιρα που προβάλλουν δεν θα πρέπει να περιέχουν βία, να είναι κατανοητά και σταδιακά άρχισαν να παρουσιάζουν θέματα ώστε να είναι προσιτά σε όλους

Κάθε εβδομάδα έβγαζαν ένα πρόγραμμα με τα θέματα προς προβολή κάτι δηλαδή σαν  τα "ντοκιμαντέρ". Οι οικογένειες πλέον μπορούσαν να βλέπουν θεματικές παραγωγές απαλλαγμένες από βία, γυμνό και οτιδήποτε άλλο στοιχείο χαρακτήριζε τον λεγόμενο "ψυχρό κινηματογράφο". 

Αυτή η καταλληλότητα με τον καιρό παρεξηγήθηκε με αποτέλεσμα ο όρος ΣΙΝΕΑΚ να ταυτιστεί με το παιδικό πρόγραμμα.

Τα θέματα του ΣΙΝΕΑΚ Αθηνών, διαφημίζονταν "πάντοτε κατάλληλα για τα παιδιά".
Ωστόσο δεν ήταν παιδικά αλλά για ντοκιμαντέρ και παγκόσμια επίκαιρα
απαλλαγμένα από κάθε βία 


Το ΣΙΝΕΑΚ στην Αθήνα:

Η Αθήνα ήταν η πρώτη πόλη της νοτιοανατολικής Ευρώπης που απέκτησε τέτοιον ειδικό κινηματογράφο, η λειτουργία του οποίου ξεκίνησε το 1936 στην οδό Πανεπιστημίου 40 στο Μέγαρο του Ελληνικού Κτηματικού Οργανισμού (Μέγαρο REX). 

Η εφημερίδα η οποία πρώτη έσπευσε κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα να "πατρονάρει" το ΣΙΝΕΑΚ Αθηνών ήταν η "Βραδυνή". Στην πρόταση ανάληψης υπήρχε και η σκέψη δημιουργίας αίθουσας όπου κατά τα Παριζιάνικα πρότυπα οι θεατές θα διάβαζαν την εφημερίδα Βραδυνή πριν την είσοδο στην αίθουσα. 



1940 με τα απαραίτητα Πολεμικά Επίκαιρα.
Φυσικά το ΣΙΝΕΑΚ είναι το ιδεώδες καταφύγιο!


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

"Πειραϊκές ιστορίες του Μεσοπολέμου"